İş Planı Hazırlama

İş planı, bir işletmenin e-ticaret sektörüne girerken hedeflerine ulaşmak için uygulayacağı yöntem ve tekniklerin yanı sıra hedeflere ulaşılması planlanan zaman dilimini de ortaya koyan belgelerdir. Yeni bir yatırım sektöründe başarıya ulaşmanın en etkili yöntemlerinden biri olan detaylı iş planı hazırlama, yatırımcı desteği almayı planlayan işletmeler için de olmazsa olmazlardandır. Yatırımcılar riske attıkları paranın geri döneceğini bilmek isterler. Bunu tahmin etmenin yolu iş planını incelemekten geçiyor. Bu kadar önemli bir belge olan iş planını hazırlarken izlemeniz gereken 10 adımı kısaca özetleyelim…

1. Tanıtım metni hazırlama

İş planınıza rapor sayılabilecek bir giriş hazırlamanız gerekiyor. Bu bölümde sağlayabileceğiniz bilgiler aşağıdaki gibidir:

Alıcının adresi
Tarih
Senin adresin
Kişinin adı. Burada Bay… olarak başlamak uygun olacaktır.
Birkaç paragrafta bu belgenin hazırlanma amacından, şirketinizle ilgili verilerden ve dosyada neler olacağından bahsedebilirsiniz.
Bir sonraki adıma geçebilmeniz için iletişim bilgilerinizin olduğu ve onlardan haber beklediğinizi belirten bir bölüm eklemeyi unutmayın.

Giriş bölümünü başarıyla oluşturduğunuza göre artık kendinizi ifade etmenin ve ilk izlenimi oluştururken doğru noktalara dokunmanın zamanı geldi. Bu bölümde iş planının uygulayıcısı olacak firma hakkında sadece net bilgiler vermenizi tavsiye ederiz. Aşırı kelime kalabalığı olan bir pazarlamacı üslubunda hazırlanan metinler, yatırımcıların geri adım atmasına neden olabilir. Aklınızda her zaman basit ve anlaşılır sözler olsun… Bu bölümde okuyucuya aşağıdaki verileri de sunabilirsiniz:

Şirket logosu,
Firma Adı,
Kapağa iş planı kelimesini eklediğinizden emin olun.
Tarih

2. İşletme Yönetimi Özeti

Yatırımcının kendisine verdiğiniz bilgilere ilgisini canlı tutacak en önemli kısımlardan biri işletme yönetiminiz hakkında bilgi verdiğiniz bölümdür. Sunumun ilk bölümlerinde yer alacak olsa da, sakin ve iyi düşünülmüş bir zihin tarafından yazılması gerektiği için bu bölümü daha sonra hazırlamak isteyebilirsiniz. Bu bölümde şirketinizle ilgili tüm detayları planı okuyan kişiye anlatmalısınız. Bu bölümde yer alacağınız konular şunlardır:

İş kavramı. (Ne yaptığınızı kısaca yazınız)
İş hedefleriniz ve vizyonunuz. (Ne yapmak istiyorsun)
Ürününüzün tanımı ve diğer ürünlerden farkı
hedef kitleniz
Pazarlama planınız
Mevcut mali durumunuz. (Mevcut kârınız)
Gelecekte hedeflenen karlılık durumunuz
ne kadar yatırım yapmak istersin
Takımın

3. Şirket hakkında özet

Ne kadar süredir faaliyet gösteren bir şirketiniz var? Sizi diğerlerinden ayıran özellikleriniz nelerdir? Hangi ürünlerinizin satışlarda yüksek performans göstereceğini düşünüyorsunuz? Ekibiniz kaç kişiden oluşuyor ve ne kadar süredir birlikte çalışıyorsunuz? Yatırımcıların kafasındaki birçok soru işaretini giderebileceğiniz kısım burasıdır. Oluşturduğumuz sorulara benzer sorular türeterek ve cevaplayarak bu bölümü oluşturabilirsiniz.

4. Pazar araştırması ve rakipler

İş planı için yapılan araştırmaların kullanılması gerektiğini daha önce belirtmiştik. Bu bölümde yapılan pazar araştırması ve rakip analizinden yararlanmalısınız. Pazar hacmini, demografik yapısını, pazarın geleceğine ilişkin tahmin ve tahminleri, şirketinizin satış geçmişini ve tabii ki detaylı bir rakip analizini destekleyen kanıtlara yer vermelisiniz.

5. Pazarlama ve satış stratejisi

Bu bölümde ürünlerinizi müşteriye getirirken planladığınız stratejilere yer vermelisiniz. Ürün ve hizmetlerinizin fiyat, kalite ve satış sonrası hizmetlerine yer verirken uygulayacağınız stratejinin piyasadaki diğer firmalar tarafından kullanılıp kullanılmadığını, tüketicinin neden sizi seçeceğini anlaşılır bir dille açıklamaya çalışın.

Stratejinizi detaylandırırken aşağıdakileri eklemenizi şiddetle tavsiye ederiz:

Google Adwords planınız ve bütçeniz
SEO çalışmasını nasıl yapacaksınız ve ne kadar bütçe ayıracaksınız?
Sosyal medya pazarlama stratejiniz nasıl olacak?
Banner reklamlardan faydalanacak mısınız?
Çevrimdışı kanallarda reklam yapacak mısınız? Yaparsanız ne kadar bütçe ayıracaksınız?
PR desteği alacak mısınız?
E-posta pazarlama stratejiniz nasıl olacak?

6. Takım ve Takım Yönetimi

E-ticaret gibi bir iş, güçlü bir ekibi gerekli kılar. Bu kapsamda iş planında ekip ve ekip yönetimine dahil etmeniz gereken bilgiler şu şekildedir:

Ekibiniz kaç kişilik?
Kurucu ekipte kaç kişi var? Şirketin kaç ortağı var?
Ekibinizin güçlü ve zayıf yönleri nelerdir?
Ekibinizin geçmiş deneyimleri ve arka plan bilgileri nelerdir? Bu deneyimler mevcut işinizle ne kadar alakalı?
Aynı sektördeki ve aynı işi yapan başka insanlar tanıyor musunuz? Bu insanlardan tavsiye veya mentorluk isteyebilir misiniz?

7. Operasyon

İş planında tüm operasyonu adım adım açıklamanız beklenmese de belirli sınırlar içinde bilgi vermeniz önerilir. Kısa bir liste yapmak için;

Bir web siteniz var mı? Web sitenizde satış yapmanızı sağlayacak yazılım ve ödeme altyapınız var mı?
E-ticaret gibi hassas bilgilerin paylaşılacağı bir platform için yeterli güvenlik önleminiz var mı?
Depo ve lojistiğe mi ihtiyacınız var?
Firmanızın süreç yönetiminde ihtiyaç duyduğu makine ve teknolojik altyapılar nelerdir?
Ekibiniz bu operasyonları yönetmek için yeterli bilgi ve deneyime sahip mi?

8.Satış Raporu

Şirketiniz yeni bir şirketse bu bölüme ihtiyacınız yoktur, ancak şirketiniz halihazırda ürün ve hizmetlerini satıyorsa bu bölüm yatırımcılar tarafından en çok düşünülen bölümdür. Bu nedenle açık, abartılı ve basit bilgiler vermeye çalışmalısınız. Bu bilgilerin ne olması gerektiğini şu şekilde özetleyebiliriz:

Ürünlerinizi satmaya başladınız mı?
Ürünleriniz satışa hazır mı yoksa sıfırdan mı üretilmeli yoksa tedarik mi gerekiyor? Bu ürünler ne kadar sürede satışa hazır hale gelebilir?
Potansiyel müşterilerinize nasıl ulaşıyorsunuz veya ulaşmayı hedefliyorsunuz?
Farklı kategorilerdeki ürünlerinizin ortalama fiyatları nedir?
Hangi ürünlerinizin ne sıklıkla satılacağını düşünüyorsunuz. (Bazı ürünler kısa sürede tekrar satın alınabilir, bazı ürünler birkaç yıl kullanılabilir, bu nedenle hangi ürünleri daha sık satacağınızı belirtmelisiniz.)
Ürünleriniz kısa sürede internet üzerinden pazarlanıp satılabilir mi? Yoksa tüketicilerin alışveriş alışkanlıklarının değişmesi mi gerekiyor?

9. Finansal İçgörüler

Bu bölümde şirketinizin mevcut mali durumunu ve gelecekte olmayı planladığı/öngördüğü noktayı açıkça belirtmelisiniz. Odaklanabileceğiniz konular şunlardır:

En düşük ve en yüksek gelir tahmininiz,
Nakit akış durumu ve hacmi,
Şirketinizin döner sermayesi ne kadar ve en kötü senaryoda bu sermaye nasıl yönetilecek?
Promosyon faaliyetleri, satış ve yönetim giderleri sonrasında ne kadar tutacaksınız ve kalan miktar şirket faaliyetlerinizin devamı için yeterli olacak mı?
Kar ve zarar tahminleriniz.

Bu bölümde ayrıca şirketinizin dışarıdan talep edeceği destek miktarı hakkında bilgi vermenizde fayda var.

Şirketinizin ne kadar nakit desteğine ihtiyacı var? Bu tutarı tek seferde mi yoksa taksitler halinde mi talep ediyorsunuz?
Yatırım desteği ne için kullanılacak?
Geri ödeme hakkında nasıl ve ne zaman gibi soruların yanıtları.

10. Riskler

Ticaretin her alanında riskler vardır ve yatırımcılar riskler hakkında önceden bilgilendirilmek isterler. Bu nedenle bu bölümde risklerin neler olduğunu ve herhangi bir risk gerçekleştiğinde bununla nasıl başa çıkılacağına dair planlarınızı yatırımcıya iletebilirsiniz.